Σχετικό με την Πρώιμη Ήβη (ή πρώιμη εφηβεία, όπως επίσης αναφέρεται) ήταν το θέμα της ομιλίας του γυναικολόγου Δρ. Παναγιώτη Χριστόπουλου, σε πρόσφατο Διεθνές Γυναικολογικό συνέδριο. Η παρουσία μεγάλου αριθμού σημαντικών Επιστημόνων που συμμετείχαν στο συνέδριο, έδωσε την ευκαιρία για μια υψηλού επίπεδου ανταλλαγή γνώσεων και εμπειριών.
Τι είναι η Πρώιμη Ήβη και τι πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς;
Πρώιμη Ήβη είναι μια πάθηση όπου έχουμε εμφάνιση των χαρακτηριστικών του φύλου, πριν την ηλικία των 8 ετών, δηλαδή ανάπτυξη των μαστών και της τρίχωσης στα γεννητικά όργανα, η εμφάνιση οσμής στον ιδρώτα και άλλα.
Ποια τα αίτια της Πρώιμης Ήβης;
Η αιτία μπορεί να βρίσκεται είτε στον εγκέφαλο του παιδιού (κεντρική ή αληθής πρώιμη ήβη) είτε σε κάποιο άλλο σημείο του σώματος του (περιφερική πρώιμη ήβη). Η βασική αιτία, από όπου και αν προέρχεται, είναι η πρώιμη ύπαρξη από μικρή ηλικία, κάποιων ορμονών που είναι απαραίτητες για την ανάπτυξη του παιδιού προς την εφηβεία και την εμφάνιση της περιόδου.
Το πρώτο βήμα που πρέπει να γίνει είναι να αποκλειστεί η πιθανότητα κάποιας πάθησης που είναι απειλητική για το παιδί, όπως κάποιος όγκος. Πρέπει να είναι ξεκάθαρο ότι, τέτοια περιστατικά είναι πάρα πολύ σπάνια και για αυτό και δεν πρέπει να υπάρχει πανικός και να τρομάζουν οι γονείς. Άλλες αιτίες από τον εγκέφαλο είναι οι λοιμώξεις, οι τραυματισμοί του και άλλες παθήσεις του. Συνήθως όμως δεν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο αίτιο, αλλά οφείλεται σε πρώιμη παράγωγη των γυναίκειων ορμονών, όταν για κάποιο λόγο οι ορμόνες, που είναι υπεύθυνες για την περίοδο, ξεκινούν να κυκλοφορούν από νωρίς. Η παράγωγη των ορμονών μπορεί να οφείλεται και σε κάποια κύστη ωοθήκης, που παράγει αυτές τις ορμόνες ή από άλλες παθήσεις που προκαλούν τέτοιου είδους προβλήματα.
Πώς βρίσκουμε εάν ένα κορίτσι έχει Πρώιμη Ήβη;
Για τη σωστή διάγνωση της πρώιμης ήβης, είναι απαραίτητο να ακολουθήσουμε κάποια βήματα, ξεκινώντας από το ατομικό και οικογενειακό ιστορικό, που θα μας δώσει πολύτιμες πληροφορίες για τη χρονική στιγμή, που ξεκίνησαν να αναπτύσσονται οι μαστοί, να αυξάνεται απότομα το ύψος, να εμφανίζεται τρίχωση στα γεννητικά όργανα κλπ.
Με την εξέταση του παιδιού θα παρατηρήσουμε και θα αξιολογήσουμε την ανάπτυξη όλων των παραπάνω χαρακτηριστικών και θα μπορέσουμε να αξιολογήσουμε τη γενικότερη ανάπτυξη του παιδιού.
Ιδιαίτερα χρήσιμες είναι οι ορμονικές εξετάσεις που θα πιστοποιήσουν το πρόβλημα, αλλά και οι απεικονιστικές εξετάσεις που θα μας αποκλείσουν την ύπαρξη κάποιου σοβαρού οργανικού προβλήματος από τον εγκέφαλο ή άλλα σημεία του σώματος, όπως για παράδειγμα οι ωοθήκες.
Θεμελιώδους σημασίας είναι και ο προσδιορισμός της ωρίμανσης του σκελετού του παιδιού, καθώς το βασικότερο ίσως πρόβλημα είναι το γεγονός ότι τα παιδιά αυτά καταλήγουν να έχουν πολύ χαμηλό ανάστημα, όταν γίνουν ενήλικες. Η ωρίμανση του σκελετού είναι πολύ γρήγορη και το παιδί δεν προλαβαίνει να ψηλώσει, γεγονός που δημιουργεί σημαντικό ψυχολογικό θέμα σε πολλά από αυτά.
Τι κάνουμε όταν ένα κορίτσι έχει Πρώιμη Ήβη;
Η αντιμετώπιση της πρώιμης ήβης έχει σαν σκοπό να σταματήσουμε την ωρίμανση του σκελετού και την ανάπτυξη των μαστών και των άλλων χαρακτηριστικών του γυναίκειου φύλου. Έτσι, θα δώσουμε τον απαραίτητο χρόνο στο παιδί να μεγαλώσει αντίστοιχα με την ημερολογιακή ηλικία του και να έχει μια πιο φυσιολογική ανάπτυξη. Σε περίπτωση που βρεθεί κάποιο συγκεκριμένο αίτιο, τότε όπως είναι φυσικό, οι προσπάθειες μας επικεντρώνονται στη θεραπεία του αιτίου. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, δεν βρίσκουμε κάποιο αίτιο και έτσι οι προσπάθειες μας επικεντρώνονται στο να σταματήσουμε με φάρμακα τα ορμονικά ερεθίσματα που προκαλούν την παραγωγή των γυναικείων ορμονών, με τελικό αποτέλεσμα την αναστολή της περιόδου, αλλά και της πρόωρης ωρίμανσης του σκελετού. Σημαντική παράμετρος είναι και η ψυχολογική υποστήριξη του παιδιού που βλέπει να αναπτύσσεται πιο νωρίς, και να διαφέρει από τις φίλες και συμμαθήτριες του, με το φόβο ότι κάτι διαφορετικό συμβαίνει στο σώμα του.
Η διάγνωση πρέπει να γίνεται όσο το δυνατό γρηγορότερα και η αντιμετώπιση να είναι άμεση. Ακολουθώντας με προσοχή τα σωστά βήματα, μπορούμε σήμερα να αντιμετωπίσουμε με αποτελεσματικότητα το πρόβλημα της πρώιμης ήβης. Με τον τρόπο αυτό προστατεύουμε την υγεία του παιδιού και προφυλάσσουμε τη σωστή ανάπτυξη του.
Ο Δρ Παναγιώτης Χριστόπουλος μαζί με την κορυφαία ομάδα Ιταλών Επιστημόνων σε θέματα Παιδικής και Εφηβικής Γυναικολογίας. που παρακολούθησαν την ομιλία του με θέμα την Πρώιμη Ήβη, στο Διεθνές Συνέδριο που έγινε πρόσφατα.